به طور کلی سه نوع کمپرسور در موتورهای جت مورد استفاده قرار می گیرند که به آن ها کمپرسورهای موتور جت می گویند، که در ذیل به آنها اشاره شده است:

۱. کمپرسور محوری(Axial)
۲. کمپرسور گریز از مرکز(Centrifugal)
۳. کمپرسور ترکیبی محوری-گریز از مرکز

با کمپرسورهای گریز از مرکز و محوری آشنایی داریم حال به توضیح کمپرسور نوع سوم یعنی کمپرسور ترکیبی محوری-گریز از مرکز می پردازیم.

کمپرسور ترکیبی محوری-گریز از مرکز (Axial-Centrifugal)

کمپرسور گریز از مرکز در موتورهای جت قدیمی استفاده می شد. بازده کمپرسور گریز از مرکز یک مرحله ی نسبتا کم است اما کمپرسور گریز از مرکز چند مرحله ی بهتر از یک مرحله ی آن است. ولی با کمپرسور محوری برابری نمی کند. بعضی از موتورهای پیشرفته ی توربو پراپ و توربو شفت نتیجه ی مطلوبی از کاربرد ترکیبی این دو نوع کمپرسور کسب کردند مانند PT6 Pratt و Whitney ازکانادا که امروزه در بازار خیلی محبوب است.

کمپرسور ۳پ کاکا از نوع کمپرسورهای جابجایی مثبت است. اجزای کمپرسور ۳پ کاکا: ۱-الکتروموتور ۲-ژنراتور ۳-بافر یا تجهیزات حجمی ۴-پیستون ۵-سردکن گاز ۶-پمپ روغن ۷-سردکن روغن ۸-لوله و اتصالات گازی ۹-لوله و اتصالات آبی ۱۰-لوله و اتصالات روغنی ۱۱-سوپاپ‌های گازی ۱۲-کارتر ۱۳-سیلندر می باشد.

این نوع کمپرسور همان طور که از نامش مشخص است سه مرحله‌ای، پیستونی و برای فشرده کردن اکسیژن به کار می‌رود(۳:سه مرحله‌ای/پ:پیستونی/کا:کمپرسور/کا:کیسلاروت (به زبان روسی یعنی اکسیژن)) و ساخت کشور روسیه (شوروی سابق) می باشد.

عملکرد کمپرسور ۳پ کاکا به این صورت می باشد که ابتدا اکسیژن با فشاری در حدود ۰٫۵ اتمسفر به طریقه مکش وارد بافر شده سپس وارد سیلندر می‌شود پس فشرده شدن در حدود ۲اتمسفر وارد بافر دوم شده وپس از تعدیل فشار وارد سردکن اول می‌شود پس از خنک شدن در سردکن وارد مرحله دوم شده وپس از فشرده شدن در حدود ۱۵تا۱۷اتمسفر وارد بافر سوم و سردکن دوم می‌شود و دوباره پس از خنک شدن وارد مرحله سوم شده وتا فشار بیش از ۲۵اتمسفر فشرده شده وارد بافر چهارم و سردکن گاز سوم می‌شود وپس از خنک شدن نهایی برای مصرف فرستاده می‌شود.

کمپرسور ۳پ کاکا برای حفظ ایمنی و جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات به کار می‌رود به طور مثال اگر درجه حرارت یاتاقان‌ها تا۷۰دزجه سانتیگراد بالا رود سیستم سیگنالیزاسیون فعال شده وسیگنال به صورت نوری یا صوتی و یا هر دو ظاهر می‌شود.

کمپرسور پره ای جز کمپرسورهای جابجایی مثبت است. پره‌ها معمولاً از آلیاژهای ریختگی مخصوص ساخته می‌شوند و بیشتر کمپرسورها از نوع روغن روغنکاری شونده می‌باشند. اصول کار کمپرسور پره‌ای (Vane compressor) مانند بسیاری از موتورهای هوای فشرده دیگر است.  یک روتور که دارای پره‌های متحرک شعاعی است به صورت خارج از مرکز در محفظه استاتور نصب می‌شود. وقتیکه روتور می‌چرخد، پره‌ها به واسطه نیروی گریز از مرکز با دیواره‌های استاتور تماس برقرار می‌کنند وقتی که فاصله بین روتور و استاتور بیشتر می شود، هوا به داخل فرستاده می‌شود. هوا در محفظه‌های مختلف کمپرسور حبس شده و حجم این محفظه‌ها همزمان با چرخش کاهش پیدا می کند. وقتیکه پره‌ها از مقابل مجرای خروجی می‌گذرند، هوا تخلیه می‌شود.

گیربکس و نحوه ی محاسبه گشتاور خروجی در آن را با استفاده از فرمول ذیل محاسبه می کنند در این رابطه T گشتاور، P توان و n دور خروجی می باشد که واحد هر کدام از آنها را در زیر مشخص نموده ایم.

با داشتن گشتاور و اعمال فاکتور ایمنی از جداول مربوطه گیربکسها مورد نظر را انتخاب می کنید.

Τ=Px955/n²

Τ   گشتاور [rpm]

   Pتوان [kw]

 n²  دور خروجی [rpm] 

گیربکس های سری RAP دارای پوسته چدنی کاملا مستحکم می باشند که از چهار جهت قابلیت نصب دارند. از دیگر ویژگی های گیربکس های سری RAP شافت موازی می توان گفت: با قدرت های متوسط و بالا هستند که بر حسب موارد کاربرد، دارای تنوع فراوانی می باشند. در این جعبه دنده ها بدون تغییر ساختار ظاهری، می توان دو تبدیل و یا سه تبدیل را اجرا کرد. با توجه به اینکه این نوع جعبه دنده ها نوع برگشت پذیر می باشند، در صورت لزوم برای جلوگیری از حرکت معکوس آنها، باید از مکانیزم های بازدارنده جداگانه ای استفاده نمود.

واحد هواساز کمپرسور فرفره ای از یک حلزونی ثابت در قسمت محفظه و یک موتور که بصورت گریز از مرکز راه‌اندازی می‌شود و همچنین یک مارپیچ متحرک، تشکیل شده‌ است. کمپرسور فرفره ای جز کمپرسورهای جابجایی مارپیچی روغنکاری نشونده‌ می باشد، این کمپرسور با کاهش همواره حجم معینی از هوا آن را فشرده می‌سازد. حلزونی‌ها با اختلاف فاز ۱۸۰ درجه نصب می‌شود تا محفظه هوایی با حجم‌های متغیری را تشکیل دهند. این امر باعث می‌شود که قسمتهای تشکیل دهنده کمپرسور دارای تعادل شعاعی باشند، میزان نشتی وقتی که اختلاف فشار در محفظه‌های هوا کمتر از اختلاف فشار بین ورودی و خروجی باشد، به حداقل می‌رسد. حلزونی متحرکت توسط میل لنگی به کار انداخته می‌شود که دارای کورس کوتاهی می باشد و این مارپیچ بطور گریز از مرکز در حول مرکز حلزونی ثابت حرکت می‌کند. قسمت ورودی هوا در بالای محفظه تعبیه شده‌ است.
هنگامیکه مارپیچ متحرک برخلاف عقربه‌های ساعت حرکت می‌کند، هوا به داخل فرستاده می‌شود و در یکی از محفظه‌های هوا حبس و بطور متغیری به سمت مرکز فشرده می‌شود. در این قسمت دریچه خروجی و سوپاپ یکطرفه‌ای قرار شده‌ است. دوره تراکم به ازاء هر ۵/۲ دور چرخش در حال اجراء می باشد که در این دوره، جریان هوا ثابت و بدون ضربه‌ است. از آنجائیکه این فرایند عاری از هر گونه تغییرات گشتاور بوده، تقریباً آرام و بدون لزرش است. بنابراین  در این صورت با کمپرسور پیستونی قابل مقایسه‌ می باشد.

کمپرسورهای دندانه دار جز کمپرسورهای جابجایی مثبت می باشد. فرایند فشرده سازی در کمپرسور از سه مرحله مکش، تراکم و رانش تشکیل می‌شود. واحد هواساز در کمپرسور دندانه دار از دو روتور تشکیل می‌شود که در محفظه تراکم به طرف یکدیگر حرکت می‌کنند. در مرحله مکش، هوا وارد محفظه تراکم می‌شود، که با حرکت روتورها بتدریج کوچک و کوچکتر می‌گردد. خروجی هوا در مرحله تراکم به وسیله یکی از روتورها مسدود می‌باشد، در حالیکه ورودی برای مکش هوای تازه در قسمت دیگر محفظه تراکم باز است. عمل تخلیه هنگامی صورت می‌پذیرد که یکی از روتورها کانال را باز نماید و بدین ترتیب هوای متراکم شده با نیروی زیادی به بیرون از محفظه تراکم فرستاده شود. مراحل مکش و رانش هوا در محفظه تراکم بصورت شعاعی صورت می گیرند، که این امکان را فراهم می‌آورد از طرح‌های ساده‌تر یاتاقان استفاده شود و همچنین ویژگی‌های پر کردن هوا را بهبود بخشد. هر دو این روتورها از طریق چرخ دنده‌ای هماهنگ شده و بطور همزمان می‌چرخند. حداکثر نسبت فشاری که توسط کمپرسور دندانه دار روغنکاری نشونده بدست می‌آید، ۵/۴ است. در نتیجه برای فشارهای بالاتر چندین مرحله دیگر مورد نیاز می باشد.

کمپرسورهای دینامیکی نوع دیگری از کمپرسورها می باشند که در دو طرح محوری و شعاعی موجود هستند. در طرح محوری غالبا کمپرسور گریز از مرکز نام می گیرند و در طرح‌ شعاعی غالبا کمپرسور توربینی شعاعی یا کمپرسور توربینی نامیده می‌شوند. برخلاف کمپرسور جابجایی مثبت که با جریان ثابت کار می‌کنند، کمپرسورهای دینامیکی با فشار ثابتی کار می‌کنند. عملکرد این نوع کمپرسورها تحت تأثیر شرایط بیرونی قرار دارد، از جمله، ایجاد تغییری جزئی در فشار ورودی باعث تغییر زیادی در ظرفیت کمپرسور می‌شود.

گیربکس حلزونی و کاربرد آن نیز مانند سایر گیربکس ها دارای کاربردهایی در صنایع و دستگاه های مختلف می باشند. به عنوان مثال در صنایع کاشی و سرامیک ، بالابرها ، سیستم های انتقال مواد ، دیزل ژنراتورها ،کمپرسورها ، پمپ های سیلندری ، ماشین های بلوک و آجر ، وزنده ها ، هواکش ها ، کانوایرهای کوچک ، نوار نقاله ها ، آسیاب های کوچک ، ،میکسر های بشکه ای،خورد کن ها،ماشین آلات غربال گری،میکسرهای بتن،ماشین آلات بسته بندی و شیشه پر کنی، لرزاننده (SHAKER) ، کوره های صنعتی، گیربکس کانوایر، گیربکس نوار نقاله، گیربکس صنایع غذایی، گیربکس دستگاه نانوایی، گیربکس بالابر، گیربکس دستگاه جابجایی دارای کاربرد می باشند.

در یک گیربکس اتوماتیک حالات زیر مورد استفاده قرار می گیرد. گیربکس اتوماتیک بر مبنای شرایط خروجی جعبه دنده و انتخاب وضعیت حرکت، توسط راننده عمل می کنند.

۱. حالت P (پارک ):

در این حالت اهرم پارک در گیربکس درگیر می شود و هیچ دوری از شفت خروجی جعبه دنده خارج نمی شود و لذا یک حالت ترمزی برای خودرو ایجاد می شود.

۲. حالت R:

در این حالت از کار گیربکس ،دور خروجی عکس شده و جعبه دنده در جهت عقب حرکت خواهد کرد .

۳. حالت N (خلاص):

در این حالت تمام قطعات گیربکس آزاد هستند و تحت هیچ نیروی دیگری قرار ندارند و لذا گیربکس در حالت کاملاً آزاد کار می کند.

۴. حالت L (دستی):

در این حالت که در گیربکس های مختلف بین ۱تا۳  دنده می تواند داشته باشد، امکان حرکت معمولی برای راننده ایجاد می شود و عمل تعویض دنده فقط از طریق تعویض دستی انجام می می گیرد. استفاده از این وضعیت جعبه دنده برای بالا رفتن از سربالای ها و یا پایین آمدن از سراشیبی استفاده می شود. چون در این حالت اگر راننده از حالت D یا اتوماتیک استفاده کند به دلیل کم و زیاد شدن اجباری دور، نمی تواند خودرو را کنترل نماید.

۵. حالت دنده S:

در بعضی از گیربکس های قدیمی نظیر هیدروماتیک (Hydromatic) و جعبه دنده های جدید نظیر AL4 که روی خودرو های ۲۰۶ و ۴۰۶ نصب می شود، حالت فوق وجود دارد. با درگیر کردن دنده S، سرعت خروجی گیربکس به طور لحظه ای افزایش پیدا می کند .

۶. حالت D :

در این حالت راننده می تواند بدون استفاده از کلاچ مکانیکی، دنده عوض کند. در این گیربکس ها تعویض اتوماتیک دنده، تابع شرایط کاری گیربکس می باشد.

در گیربکس های اتوماتیک قدیم : گاورنر روی شفت خروجی گیربکس قرار می گیرد و بنا به شرایط خروجی گیربکس عمل تعویض دنده انجام می شود .

گیربکس های اتوماتیک می توانند بین یک یا چند دنده حالت اتوماتیک داشته باشند که با فشردن دکمه D یا قرار دادن دسته دنده در حالت D روی کنسول دنده، حالت تعویض بصورت خودکار انجام می گیرد .

۷. حالت *:

در این حالت، از گیربکس برای استفاده در شرایط خاص جاده های شنی، یخی و لغزنده استفاده می شود، و با استفاده از این حالت می توانید با افزایش گشتاور خروجی ،کنترل بهتری داشته باشیم.